نورپردازی نما و محوطه یکی از عناصر مهم در طراحی معماری و فضای بیرونی ساختمان‌ها است که علاوه بر افزایش زیبایی و جذابیت بصری، امنیت و کارایی فضا را نیز بهبود می‌بخشد. در ادامه به برخی از اصول و نکات مهم در نورپردازی نما و محوطه اشاره می‌شود:

1. اهداف نورپردازی نما و محوطه

• زیبایی‌شناسی: ایجاد جلوه‌های بصری جذاب و تاکید بر عناصر معماری ساختمان.

• امنیت: افزایش دید در شب و کاهش احتمال وقوع جرم.

• کاربری فضا: امکان استفاده از فضاهای بیرونی در شب و ایجاد محیطی دلنشین.

• هویت‌سازی: ایجاد تصویری متمایز و به یاد ماندنی برای ساختمان یا مجموعه.

2. انواع نورپردازی نما

• نورپردازی کلی (Flood Lighting): استفاده از نورهای قوی برای روشن کردن کل نما.

• نورپردازی موضعی (Spot Lighting): تاکید بر بخش‌های خاصی از نما مانند ستون‌ها، طاق‌ها یا مجسمه‌ها.

• نورپردازی خطی (Linear Lighting): استفاده از نورهای خطی برای تاکید بر خطوط و فرم‌های معماری.

• نورپردازی از پایین به بالا (Up Lighting): نورپردازی از پایین نما به سمت بالا برای ایجاد سایه‌روشن‌های جذاب.

• نورپردازی از بالا به پایین (Down Lighting): نورپردازی از بالا برای ایجاد جلوه‌های طبیعی‌تر.

3. نورپردازی محوطه

• نورپردازی مسیرها: استفاده از چراغ‌های زمینی یا پایه‌دار برای روشن کردن مسیرهای پیاده‌روی و دسترسی.

• نورپردازی فضای سبز: تاکید بر درختان، بوته‌ها و گل‌ها با استفاده از نورهای متمرکز یا پراکنده.

• نورپردازی آب‌نماها: روشن کردن فواره‌ها، استخرها یا برکه‌ها برای ایجاد جلوه‌های دراماتیک.

• نورپردازی نشیمن‌های بیرونی: ایجاد نور ملایم و گرم برای فضاهای استراحت و نشیمن.

4. انتخاب نوع چراغ‌ها

• چراغ‌های LED: به دلیل مصرف انرژی کم، طول عمر بالا و قابلیت تنظیم رنگ و شدت نور، گزینه‌ای ایده‌آل هستند.

• چراغ‌های هالوژن: نور گرم و طبیعی ایجاد می‌کنند اما مصرف انرژی بالاتری دارند.

• چراغ‌های خورشیدی: گزینه‌ای پایدار و مقرون‌به‌صرفه برای فضاهای بیرونی.

5. رنگ نور

• نور گرم (زرد/نارنجی): برای ایجاد فضایی دنج و گرم، مناسب برای فضاهای استراحت و نشیمن.

• نور سرد (سفید/آبی): برای ایجاد فضایی مدرن و شیک، مناسب برای فضاهای تجاری و اداری.

6. کنترل نور

• دیمرها: برای تنظیم شدت نور و ایجاد حالات مختلف.

• سنسورهای حرکتی: برای صرفه‌جویی در انرژی و افزایش امنیت.

• تایمرها: برای روشن و خاموش کردن خودکار نورها در زمان‌های مشخص.

7. ملاحظات زیست‌محیطی

• کاهش آلودگی نوری با استفاده از چراغ‌هایی که نور را به سمت پایین هدایت می‌کنند.

• استفاده از منابع نور پایدار و کم‌مصرف مانند LED.

• طراحی نورپردازی به گونه‌ای که با محیط طبیعی هماهنگ باشد.

8. نکات طراحی

• تعادل: ایجاد تعادل بین نور و سایه برای جلوگیری از خیرگی و ایجاد عمق.

• تاکید: استفاده از نور برای تاکید بر عناصر کلیدی معماری یا محوطه.

• یکپارچگی: هماهنگی بین نورپردازی نما و محوطه برای ایجاد حس وحدت.

با رعایت این اصول و نکات، می‌توان به نورپردازی موثر و زیبایی برای نما و محوطه دست یافت که هم از نظر زیبایی‌شناسی و هم از نظر عملکردی رضایت‌بخش باشد.